een formidabel kerstfeest

Dat wens ik aan iedereen. Deze kerst mag dan officieel uitgeroepen zijn tot witte kerst, bij ons is alles groen, op hier en daar een klein vlekje sneeuw na dat nog weigert te smelten. Maar kerstsfeer is er alleszins wel. Daar zorgt onder andere deze kerstboom voor (klik op de foto om te vergroten). Hij staat bij ons in de buurt en werd versierd door een man die de zeventig al gepasseerd is. Wars van alle trends, met lichtjes in alle kleuren. Als je op de foto naar de lichten van de passerende auto kijkt of naar de straatverlichting verder in de straat, dan krijg je ongeveer een idee hoe hoog de boom is.

Wat ik met mijn simpel fototoestelletje niet kan weergeven, is de hoeveelheid licht die de boom uitstraalt. Maar geloof me: in het echt is hij nog veel indrukwekkender.

de hangende kerstman

En hier en daar verschijnen ze toch weer: kerstmanpoppen bengelend aan dakgoten, vensterbanken, balkonnen, laddertjes...

Is er iemand die aan de eigenaars van zulke kerstmannen kan uitleggen dat dit anno 2009 wel heel erg uit is?

ik wil u feliciteren

Tenminste als u met het etaleren van uw kerstversiering hebt kunnen wachten tot vandaag, want dan hoort u bij de wijze mensen die begrepen hebben dat er voor alles een juiste tijd is.

Er zijn er nochtans die al een maand geleden de lampjes in hun tuin hebben doen branden. Ik begrijp daar niets van. Net zo min als van skivakanties in het paasverlof, zomercarnavalstoeten en winterbarbecues .

Voor mij begint de kersttijd niet voordat Sinterklaas weer naar Spanje is gaan varen. De solden zijn voor januari. Maart is de tijd van de krokussen en april van de narcissen. Sangria drink ik alleen in de zomer. Met kinderen praat ik niet over school voor het einde van de zomervakantie. Speculaas en marsepein mogen vanaf 11 november. En vanaf vandaag dus kerst. Tot aan Driekoningen.

gelezen in de maand november

Het leven van Jenna Fox (Mary E. Pearson) - 14+ ===
Maankind (Hilde Vandermeeren en Anne Westerduin) - 8+ ===
De terugkeer van Melisse (Per Nilsson) - 14+ ===
De fanfare van Heuvelbos (Henri van Daele en Klaas Verplancke) - 10+ ==
Welterusten iedereen (Edward van de Vendel en Sebastiaan Van Doninck) - 4+ ====
Toto Aroma (Roberto Piumini en Cecco Mariniello) - 7+ ==
Boem! (Mark Haddon) - 10+ ====
Binkie Buikschuiver (Jeanne Willis en Tony Ross) - 5+ ===
Het land van de grote woordfabriek (Agnès de Lestrade en Valerio Docampo) - 6+ ====
Het boek van Mannetje Koek (Lorraine Francis en Pieter Gaudesaboos) - 3+ ===
Mannetje Koek schrijft een boek (Lorraine Francis en Pieter Gaudesaboos) - 5+ ===
Ik dacht dat het ergste nog moest komen (maar dat was niet zo) (Brigitte Minne) - 13+ ===

wat moeten we met de nieuwe Gaudesaboos?

Pieter Gaudesaboos heeft samen met Lorraine Francis twee nieuwe prentenboeken gemaakt. Twee boeken rond een nieuw personage: Mannetje Koek. Perfect afzonderlijk te lezen, maar toch zijn de twee met elkaar verbonden. Wil je het volgens de regel doen, dan lees je eerst Mannetje Koek schrijft een boek en daarna Het boek van Mannetje Koek.

Dat laatste is alleszins het meest toegankelijke en lijkt ook voor de jongste kleuters geschreven. Het is even wennen aan de personages, die louter voorwerpen zijn, zoals een koek, een kastanje, een schaal met erwtjes (die op zich een eenheid is, maar ook weer een hoeveelheid, want elk erwtje lijkt ook afzonderlijk een personage te zijn) of een bolletje kaas. Die keuze is niet echt functioneel, maar best wel grappig. Het hoofdpersonage Mannetje Koek viert zijn verjaardag. Voor de rest steunt dit prentenboek op bekende formules. Herhaling, zo komt er na elke dubbele pagina een nieuwe gast, die een cadeau meebrengt. Nieuwsgierigheid opwekkend, want op het einde van elke dubbele pagina wordt de vraag gesteld wie er nu aan de deur zou staan. Wie goed kijkt kan het silhouet van de nieuwe gast al achter het raam herkennen. En ondertussen groeit het aantal personages in de zetel van Mannetje Koek.

Mannetje Koek schrijft een boek vraagt heel wat meer van de lezer. Voor oudere kleuters ook, lijkt mij. Mannetje Koek is jarig, zijn vrienden willen hem bezoeken, maar Mannetje Koek heeft geen tijd. Hij schrijft een boek over zijn leven. De vrienden, die bang zijn dat er genante details over hun leven in het boek zullen voorkomen, besluiten 's nachts Mannetje Koeks huis binnen te dringen en de pagina's over henzelf uit te scheuren. Maar het boek loopt weg, komt onderweg weer andere personages tegen die erin willen lezen, waardoor het boek letters verliest. Het verhaal maakt te veel bochten en is vaak te ver gezocht voor een kind van vijf en zelfs ouder. Het lijkt alsof Gaudesaboos en Francis van twee verhaallijnen hebben willen samensmelten. Net zoals het eerste lijkt dit boek me ook wat te abstract. Daartegenover staat dan wel dat de beeldtaal magistraal is uitgewerkt, met heel veel te ontdekken in de kleinste details. Ongelooflijk bijvoorbeeld hoe heel het verhaal op de achterflap in één enkel schema wordt weergegeven.

Heel moeilijk om dit boek te beoordelen.

Pieter Gaudesaboos houdt ervan grenzen te doorbreken. Het is duidelijk dat hij zowat carte blanche krijgt van zijn uitgeverij. Maar misschien zou het eens niet slecht zijn als er binnen Lannoo toch eens iemand zou zeggen dat hij zijn doelgroep niet uit het oog mag verliezen. Gelaagdheid maakt van kinderboeken heerlijke boeken, maar voorwaarde blijft wel dat de basislaag voldoende dik moet zijn.

Ik weet het, dat zeg ik niet vaak...

Jan Paul Schutten jarig

Vandaag wordt Jan Paul Schutten 39. Jan Paul begon na zijn studie communicatie als tekstschrijver te werken voor bedrijven. Maar al gauw ging hij ook kinderboeken schrijven. Alhoewel Jan Paul Schutten ook enkele niveauboeken voor beginnende lezers heeft geschreven, is hij toch vooral bekend door zijn informatieve boeken. Die schrijft hij op een literaire manier, maar toch erg toegankelijk. Voor een informatief boek van Jan Paul Schutten ga je ook even zitten en je leest het van begin tot einde uit. Hij bewandelt nooit platgetreden paden, maar weet steeds originele en boeiende invalshoeken te vinden. Zoals in Van wolf tot watje (9+), waarin de schrijver vertelt waarom dieren zijn wat ze zijn en doen wat ze doen. Of in Graaf Sandwich en andere etenswaardigheden (9+) waarin hij wat dagelijks op ons bord verschijnt met kennis van zaken en veel humor ontleedt.

Schuttens bekendste boeken zijn echter Kinderen van Amsterdam (9+, Gouden Griffel 2008) en De wraak van het spruitje (9+), twee boeken die ik helaas niet heb kunnen lezen. Het eerste omdat het om een typisch Nederlands onderwerp gaat en het tweede omdat het het boekenweekgeschenk was van de Nederlandse Kinderboekenweek, en daarom niet vast te krijgen in Vlaanderen.

mijn score:
Van wolf tot watje ====
Graaf Sandwich en andere etenswaardigheden ===

vooruit dan maar

Lettererf is ondertussen een vol jaar oud. Ik had aangekondigd er na een jaar mee te stoppen, maar kreeg toch aardig wat reacties van mensen die dat spijtig vonden. En wat doet een mens dan? Toegeven zeker...

Okée, ik ga er mee door, maar dan op mijn manier. Ik ga mezelf niet meer verplichten minstens twee keer per week iets te schrijven. Heb ik iets te vertellen, dan zal ik dat doen. Maar het probleem thuis is dat onze spruit 's morgens ontieglijk vroeg wakker wordt, waardoor we 's avonds als hij in zijn bedje ligt vaak allebei in de zetel in slaap vallen. Het bloggen schiet er dan wel eens aan in. Ik ga me niet meer in bochten wringen om dan toch iets te schrijven.

Wat je wel nog mag blijven verwachten zijn de maandlijkse lijstjes, de rubriek niet uitgelezen en af en toe een warmmakertje voor een boek dat zeker de moeite waard is.

En als iemand nog tips heeft voor een interessante rubriek, mag die het altijd laten weten.

niet uitgelezen

De gevaarlijke reis van Tove Jansson is een avonturenprentenboek voor kleuters, volledig geschreven in rijm. Misschien ligt het aan de vertaling, maar net dat rijm komt vaak erg gekunsteld over. Alsof er te dikwijls krampachtig naar woorden werd gezocht om te kunnen rijmen.

Precies daarom heb ik het boek niet uitgelezen.

de top 30 vijfentwintig jaar geleden

Een blik op de BRT Top 30 van 17 november 1984:

Smooth Operatror van Sade komt, na even te zijn weggeweest, terug binnen op 25.

Hetzelfde doet Julian Lennon met Too Late For Goodbeyes op 17.

Wild Boys van Duran Duran is de hoogste nieuwkomer op 13.

Lost In Music van Sister Sledge staat op 12.

Blue Jean van David Bowie zakt naar 11.

Ook George Michael zakt met Careless Whisper naar 10.

U2 staat op 8 met Pride.

Tina Turner stijgt naar de zevende plek met Private Dancer.

Bronski Beat blijft op 6 staan met Why.

When The Rain Begins To Fall van Jermaine Jackson & Pia Zadora stijgt van 13 naar 5.

Freedom van Wham blijft staan op 3.

Stevie Wonders I Just Called To Say I Love You wordt na negen weken van de top verstoten en belandt op 2.

En de nieuwe nummer 1 is Purple Rain van Prince.

Ongelooflijk hoeveel nummers vijfentwintig jaar later bewezen hebben de tand des tijds te kunnen doorstaan. Benieuwd of we dat over vijfentwintig jaar ook kunnen zeggen over de top 25 van afgelopen zaterdag.

dit kon ik toch niet laten

Naar aanleiding van mijn bericht van een paar dagen geleden over BV's op de Boekenbeurs vond ik op het web deze cartoon (klikken voor de vergroting). Heerlijk toch?

Floortje Zwigtman jarig

Vandaag wordt Floortje Zwigtman 35. Floortje heeft nog niet veel boeken geschreven, maar met die enkele titels die ze op haar naam heeft staan maakte ze wel gauw duidelijk dat ze een supertalent is. Twee keer een Gouden Uil (tot nu toe de enige jeugdauteur die daarin geslaagd is), een Gouden en een Zilveren Zoen bewijzen dat.

Over Schijnbewegingen (15+, Gouden Uil 2006, Gouden Zoen 2006) is al zo vaak geschreven. Met dit boek balanceert Floortje op de grens tussen jeugdliteratuur en volwassen literatuur. De opvolger Tegenspel ligt nog op mijn nachtkastje te wachten om gelezen te worden.

Maar veel liever wil ik het hebben over Wolfsroedel (14+, Gouden Uil 2003, Zilveren Zoen 2003). In de pers werd destijds vooral gediscussieerd of dit wel literatuur voor kinderen was. Het boek kreeg vaak het label 11+ opgeplakt. Laat me duidelijk zijn, Wolfsroedel is geen literatuur voor jonge kinderen, maar wie de veertien gepasseerd is, krijgt een ongemeen intrigerend boek. Wolfsroedel is een kruising tussen een historisch verhaal, een avonturenroman, een onvervalste thriller en horror. Dat maakt het voor mij tot het spannendste boek dat ik ooit gelezen heb.

Uitspraak van Floortje Zwigtman: "Ik vind het erg leuk om boeken te schrijven die in een andere tijd of een ander land spelen. Het hedendaagse Nederland ken ik te goed om het boeiend te vinden. Ik schrijf liever boeken waarbij ik zelf ook voor verrassingen kom te staan, bijvoorbeeld tijdens het onderzoek dat vooraf gaat aan het schrijven. Het graven in stapels boeken, het bezoeken van plaatsen die een rol spelen in je boek, het je helemaal inleven vind ik geloof ik nog wel het spannendste."

mijn score:
Spelregels ====
Wolfsroedel =====
Schijnbewegingen ====

balans van de boekenbeurs

Gisteren liep de Antwerpse Boekenbeurs ten einde. Ook ik ben er weer geweest. En wat me opviel is dat de beurs meer en meer het Festival van de Bekende Vlaming is geworden. Boeken van Piet Huysenttruyt, Goedele Liekens en Sanchez (The Block) stonden in grote stapels centraal bij hun uitgeverijen. Een lange wachtrij ook bij Urbanus, die zijn strips signeerde. Alhoewel, zelf tekent Urbanus natuurlijk niet. Dat doet Willy Linthout.

Ik ging ook naar een vertelvoorstelling van Gerda Dendooven. Een handvol kinderen en hun ouders luisterden mee. Maar opvallend was dat voor de voorstelling erna met Warre Borgmans veel meer publiek stond te wachten.

En daarmee verklap ik al een beetje hoe het er bij de stands van jeugdliteratuur aan toe ging. Zelfs gerenommeerde uitgeverijen als Querido veranderden het geweer van schouder. Waren er vorig jaar nog tafels vol boeken van Bart Moeyaert in de stand, dan moest je hem dit jaar in het rek aan de kant zoeken. De tafels waren nu ingenomen door boeken van Francine Oomen.

Waar natuurlijk ook een hele lange rij kinderen stond te wachten was bij een beroemde muis. Dat de muis geen Bekende Vlaming, maar eigenlijk een stel Italianen is wisten de kinderen waarschijnlijk niet. Ik vraag me trouiwens af hoeveel kinderen echt geloofden dat de schrijver van de Stiltonboeken in dat pak zat. Volgens mij heel veel. Kan je dit nog wel eerlijk noemen.

Blijkt dat de bezoeker van de Boekenbeurs gemiddeld slechts 40 euro uitgeeft. Als je je voorstelt dat er massa's boeken van Bekende Vlamingen en Populaire kinderboekenschrijvers zijn verkocht, dan denk ik dat er voor de (ik noem het maar) échte schrijvers niet veel meer overschoot.

niet uitgelezen

Ik ben zelf niet zo een grote fan van het fantasygenre. Maar als het goed geschreven is, dan kan ik wel eens een fantasyboek appreciëren. Goed, dat betekent dan dat het niet volstaat met clichés, dat de fantasyelementen origineel gekozen zijn en het verhaal meer biedt dan een simplistische strijd tussen goed en kwaad.

Omdat De kleine Odessa van Peter Van Olmen zich afspeelt in een boekenstad, wou ik me er wel aan wagen. Maar al op de tweede bladzijde van het verhaal ligt er een boek op straat dat licht geeft. En een bladzijde verder komen er duistere figuren in donkere kapmantels op de proppen (remember Lord Of The Rings) die over de grond lijken te glijden en het meisje achternazitten.

Het lijkt me allemaal al te vaak voorgedaan. Daarom dat ik dit boek niet heb uitgelezen.

gelezen in de maand oktober

Angsten Academie (Gitty Daneshvari) - 11+ ==
Voordat jij er was (Daan Remmerts de Vries en Philip Hopman) - 6+ ===
Fantasia (Geronimo Stilton) - 8+ =
Keepvogel: het diepste gat (Wouter van Reek) - 6+ ====
Wie wil er een poedel zijn, ik niet (Lauren Child) - 5+ ===

ik lees Stilton! (slot)

Ik had nog een slotconclusie beloofd na het lezen van Fantasia van Geronimo Stilton. Ik had me eerlijk voorgenomen mijn mening te herzien als het boek beter zou zijn dan ik had verwacht. Ik heb mijn uiterste best gedaan om ook wat positiefs te zien in dit boek. Maar helaas, ik heb mijn pogingen snel opgeborgen. Ik verwachtte niet veel van "Het Mooiste Kinderboek Aller Tijden", maar dat het zo slecht was had ik zelfs niet verwacht.

Ik heb mijn best gedaan om te beschrijven wat ik er niet goed aan vond. Maar eigenlijk kan je dat het best omschrijven als: 'Het ontbrak aan dingen die wél goed waren'. Die dingen die zoveel andere kinderboeken wél waardevol maken vind ik niet terug in Fantasia. Ik zeg niet dat elk boek gezegend zou moeten zijn met al deze kwaliteiten, maar als ik er geen enkele van terugvind, dan stemt me dat toch niet vrolijk:

mooie schrijfstijl: Dit boek heeft eigenlijk geen schrijfstijl. Nooit wordt moeite gedaan om iets mooi te zeggen, om te spelen met taal, of je zou de meestal flauwe naamgevingen moeten nemen.

suggestie: Ik hou van het tussen de regels lezen, maar nooit krijg je daar de kans toe met dit boek. Alles wordt expliciet vermeld. Nooit wordt de fantasie geprikkeld. Fantaseren wordt in de kinderen hun plaats gedaan.

sfeerschepping: Het wordt de lezer ontnomen zelf de sfeer te proeven. Wat hij moet voelen, wordt ook nu weer expliciet vermeld. Aan het begin van elk hoofdstuk is er bijvoorbeeld een tekening die de sfeer van het rijk waarin Geronimo beland is moet weergeven. In grote letters staat op de tekening welke geur er bij hoort. Weer wordt niets aan de kinderlijke fantasie overgelaten.

humor: De humor in het boek is van het slapstickgenre en enorm voorspelbaar, ook voor een kind van acht. Alle grappen hebben meterslange baarden.

uitgewerkte karakterschetsen: De goeden zijn goed en de slechten zijn slecht. Daarmee is alles gezegd. Toch wel een heel simplistische voorstelling.

strakke spanningsboog: Fantasia zou een spannend boek moeten zijn. Er worden ontzettend veel elementen aangehaald waarmee je een boeiend en spannend verhaal zou kunnen vertellen, maar haast nooit gebeurt er iets mee. De zes hoofdstukken waarin Geronimo telkens een ander rijk bezoekt verlopen vrijwel identiek. Bovendien wordt het verhaal zo snel verteld dat er nooit spanning kan worden opgebouwd.

goed plot: Geronimo die de feeënkoningin een zoen geeft, waardoor die wakker wordt. Komt me ergens bekend voor. Bovendien gooit men er nog wat moraliserende lessen achteraan. Moet ik nog meer zeggen?

fantasierijke illustraties: Ik hou van illustraties waarbij je nog kan wegdromen, die de sfeer van een verhaal raak vatten, maar daarnaast ook de fantasie prikkelen om buiten het verhaal verder te kleuren. En waarvan de stijl niet cliché is. De illustraties in Fantasia zijn van het genre populaire strip. Eigenlijk ontbreekt hier ook elke stijl.

Fantasia is absoluut met respect geschreven. Met respect voor de regels van de platte commercie welteverstaan. Fantasia is geen boek, het is een product. Waarbij het respect voor kinderen naar mijn mening heel ver zoek is. En dat vind ik toch de belangrijkste conclusie na het lezen van Het Mooiste Kinderboek Aller Tijden.

niet uitgelezen

Volgens de achterflap wordt De uilenvlucht van Roland Mans een spannende roman waarin enkele jongeren vechten tegen milieucriminaliteit.

Op de eerste paar regels kom ik acht keer een bijvoeglijk naamwoord tegen, zoals hier:

Het spartelende konijn stootte een schrille doodskreet uit en bezweek toen onder de druk van Levs greep. Terwijl de oehoe met trage, krachtige vleugelslagen terug naar de richel vloog, kaatste zijn triomfantelijke uilenschreeuw door de groeve.

Bijvoeglijke naamwoorden zijn iets iets waarmee je naar mijn mening toch zuinig moet omspringen, wil je niet dat je tekst overladen en potsierlijk aandoet.

Bladzijde 8 eindigt met: Hoe meer hij van ze te weten kwam, hoe meer hem een gevoel van herkenning bekroop. En dat vind ik nu erg stijf taalgebruik. Bovendien had het verhaal me na die paar bladzijden nog niet beet. Dat is de reden waarom ik het boek niet heb uitgelezen.

over een aangekondigd einde... en wat er ondertussen nog gaat komen

Het is op een paar dagen na precies elf maanden geleden dat deze blog werd opgestart. Niets is oneindig, ook deze blog niet. Bij deze kondig ik plechtig aan dat ik er nog één maand mee verderga, tot op de eerste verjaardag van Lettererf, maar dat de blog daarna onherroepelijk wordt afgesloten.

Een van de dingen die ik elke maand met je deelde was het lijstje van wat ik had gelezen, samen met een eenvoudige quotering. Doordat de meeste boeken een score van === tot ==== kregen toebedeeld, ontstaat misschien de indruk dat ik nogal snel tevreden ben en dat het aanbod van de huidige generatie jeugdboeken over het algemeen heel goed is. Helaas is dat niet waar. Heel vaak lees ik een boek niet uit. En de reden is dikwijls dat ik vind dat er wat aan schort. En doordat ze niet zijn uitgelezen, krijgen ze ook geen beoordeling. Ik ben me ervan bewust dat ik daardoor wel eens een boek mis dat achteraf toch een pareltje blijkt te zijn.

In de laatste maand van Lettererf wil ik ook aandacht schenken aan die boeken. Van elk boek waaraan ik begin, maar waarmee ik voortijdig stop, krijg je in het kort de reden. Als afsluiter.

hoe Hans Hagen een tienjarige jongen heel gelukkig maakte

Vandaag hadden we Hans Hagen te gast in onze bib. Hij kwam er een Gouden Lijstje onthullen en gaf een lezing aan kinderen van het vijfde leerjaar.

"Vandaag ben ik heel gelukkig," zei een jongen tegen me voor hij naar binnen ging. "Ik ontmoet mijn lievelingsschrijver een keer in het echt!"

"Hans Hagen je lievelingsschrijver," dacht ik "dan heb je smaak." Ik zei het niet hardop, omdat ik toch wel wat twijfels had. Ik kom niet iedere dag een tienjarige tegen die Hans Hagen kent.

Maar mijn twijfels waren onterecht. De jongen kende echt alle boeken waar Hans over vertelde.

Achteraf bleef hij nog even rondhangen en Hans haalde nog meer boeken uit zijn tas. "Ken je die? En die?" Maar de jongen kende ze allemaal. Tot Hans Vlammen bovenhaalde, het kinderboekenweekgeschenk van de Nederlandse Kinderboekenweek 2008, en dus in Vlaanderen niet te krijgen. En nee, dat kende hij nog niet.

Hans gaf zijn eigen exemplaar cadeau, gesigneerd.

En nog nooit heb ik een jongen zo trots naar huis weten gaan.

En de jeugdbibliothecaris, die was heel tevreden. Want daar doe je het toch voor.

even elders kijken

Ik doe het niet vaak, leuke websites signaleren. Maar hier moet je toch even gaan kijken. Op Wisebits worden korte filmpjes getoond die stuk voor stuk een vraag opwerpen. Soms filosofisch, soms wiskundig, soms wetenschappelijk...

Bas Haring (die jeugdboekenliefhebbers zeker kennen als de Gouden Uilwinnaar van 2002) coördineert deze website.

motivatie

In een vorig leven heb ik nog les gegeven aan de lagere school. Vorige week kreeg ik een mail van een moeder van een leerling die ik in het vijfde leerjaar bij me had. Haar dochter moet, als ik me niet vergis, nu zestien zijn.

Dit was de mail:
"Er zijn zo van die leerkrachten die altijd zullen bij blijven hé ... Bijvoorbeeld die leerkracht die aan Liesbeth gezegd had dat ze toch maar eens iets moest inzenden voor Soetendaelle.
Ze heeft dat dit jaar terug gedaan en heeft gisteren bericht gekregen dat ze een prijs behaald heeft met 5 gedichten.
Liesbeth fier, ik fier, ...
Nog eens bedankt voor de allereerste motivatie."

Leuk toch? Tevens een bewijs dat wat recensent Pjotr van Lenteren hier beweert niet klopt. Natuurlijk maak je in het onderwijs van je hele klas geen literatuurliefhebbers. Maar het zijn de uitzonderingen op de regel die het hem doen. Voor die kinderen kan je echt iets wezenlijks in hun leven veranderen.

we waren even weg

Ja, we zaten voor vijf dagen in Brugge. In een heel charmant 17de-eeuws huisje onder de toren van de Sint-Gilliskerk. Geen gewoon vakantiehuisje, maar een huisje dat met heel veel liefde door de eigenaar ter beschikking wordt gesteld. Dat bleek wel uit het haardvuur dat al brandde toen we aankwamen, de fles Brugse Zot en de koekjes die stonden te wachten, de gevulde fruitschaal en een hele pot vol Chocotoffs. De man is trouwens fan van Kuifje, en dat zie je overal in het huisje.

Dat die Middeleeuwse huisjes raar in elkaar zitten kan je zien op de foto (klik op de foto voor de vergroting). Het raam rechts van de voordeur hoort bij het huis van de buren, maar aan het dak zie je dan dat de ruimte erboven bij het vakantiehuisje hoort. Een verdieping hoger verspringt het weer. En de achterkant klopt dan weer niet met de voorkant. Net alsof er vroeger wel eens een kamertje aan de buren werd gegeven als die er toevallig een te kort hadden.

Wat we daar gedaan hebben? We deden het kalmpjes aan. Wat terrasjes, een museum bezoeken, wat kuieren door de straten, een bezoekje aan Damme, een namiddag naar zee... Met een spruit die regelmatig moet slapen moet je niet te veel plannen. Maar de tijd tussenin werd opgevuld met lezen en luieren.

Nu nog wat nagenieten.

ik lees Stilton! #12

Voilà, via de Poort van Diamant ben ik met Geronimo Stilton en de Fantasia Club in Florissant, het rijk van de feeën beland. In dat rijk wordt er trouwens Feeërieks gesproken (toegegeven, dat is een geslaagd woordgrapje). Ik heb gezien hoe de held Geronimo uiteindelijk de feeënkoningin Florina, die om een onduidelijke reden door de heksenkoningin Strega in een diepe slaap werd gehouden, heeft gered. En ik heb verder gelezen tot de laatste bladzijde. Voor wie niet meer kan volgen - ik ben toch al een hele tijd geleden begonnen - vat ik het 386 bladzijden tellende boek even samen. Hou je vast:

Geronimo vindt op zolder een muziekdoosje met een tekst in geheimschrift.

Via een gouden trap komt hij in Fantasia.

Daar ontmoet hij Prulletje Prulschrijver die het briefje vertaalt. Florina, de feeënkoningin, blijkt in gevaar te zijn.

Geronimo stapt door de Poort van Robijn en vraagt aan de heksenkoningin toestemming om door haar rijk te reizen.

Geronimo stapt door de Poort van Topaas en vraagt aan de zeemeerminnenkoningin toestemming om door haar rijk te reizen.

Geronimo stapt door de Poort van Gele Kwarts en vraagt aan de drakenkoning toestemming om door zijn rijk te reizen.

Geronimo stapt door de Poort van Smaragd en vraagt aan de koning van de aardmannetjes toestemming om door zijn rijk te reizen.

Geronimo stapt door de Poort van Saffier en vraagt aan de kabouterkoning toestemming om door zijn rijk te reizen.

Geronimo stapt door de Poort van Amethist en vraagt aan de laatste reus toestemming om door zijn rijk te reizen.

Geronimo stapt door de Poort van Diamant, vindt de feeënkoningin die door de heksenkoningin in slaap werd gebracht, geeft haar een kus en ze ontwaakt.

Omdat daarmee alles opgelost is, vliegt Geronimo op de rug van een draak weer terug.

Geronimo besluit over dit verhaal een boek te schrijven.

De ontknoping van het verhaal (de slapende feeënkoningin moet wakkergekust worden) vind ik zo zwak en eigenlijk regelrechte diefstal van het sprookje van Doornroosje. Maar ik heb het vermoeden dat het niet zozeer om het verhaal gaat. De zedenles die er in zit lijkt belangrijker. En om dat te onderstrepen blijken er dat niet 1, maar wel 2 te zijn. Op bladzijde 296 vind ik "Toon vriendschap, liefde en respect voor iedereen, dan hebben ze het ook voor jou." En op bladzijde 318: "Magie is als je jezelf wijsmaakt dat je de werkelijkheid kunt veranderen. De fantasie echter maakt het mogelijk om met andere ogen naar dingen te kijken en dingen te zien die anderen niet zien."

En dan is er ook nog de Fantasia Club. Dacht ik in het begin nog dat het om de hoofdpersonages van het boek zou gaan, dan blijkt dat nu niet waar. Op Stilton zelf en Prulletje Prulschrijver na zijn het gewoon wat nevenfiguurtjes die haast niets anders hebben gedaan dan met Geronimo een eindje te zijn meegestapt.

Het boek eindigt nog met het Fantasia Woordenboek, een alfabetisch geordende verklarende lijst van al wat met fantasy en mythologie te maken heeft. Nu heb ik al eerder een boompje opgezet over de zogenaamde toegankelijkheid van een boek als dit die je in vraag kan stellen als de auteurs de kinderen om de oren slaan met onbegrijpelijke termen. En ik vind persoonlijk niet dat kinderen elk woord of elke passage van een verhaal moeten begrijpen. Vaak kan het al voldoende zijn als ze bijvoorbeeld de sfeer oppakken. Maar van een informatieve tekst - die het Fantasia Woordenboek toch is - vind ik wél dat elk woord voor kinderen duidelijk moet zijn. Nochtans wordt de doelgroep (acht- tot tienjarigen) hier bestookt met woorden als mineralen, transparantie, facetten, synthetisch, variant, spiritualiteit, manuscript, episch, aristocratisch, religie, astronomie, filosofie, methaan, spiraalvormig, kenmerkend, oreaden, mythisch, schrijlings, trilogie, complex, continent, ritueel... Dit ruikt toch wel erg vaak naar copy paste uit teksten die absoluut niet voor kinderen zijn bedoeld. Waardoor ik ook mijn twijfels heb over de kindlievendheid van de makers.

Zo, binnenkort krijgt u van mij nog een slotbeschouwing. En daarna laat ik dit boek - graag - voor wat het is en wijd ik mijn aandacht weer aan boeken die toch mooier zijn dan "Het Mooiste Kinderboek Aller Tijden".

waarom oma een naamkaartje aan de plant hing

Nee, Miels oma heeft geen last van Azheimer, waardoor ze nu aan alle voorwerpen naamkaartjes zou moeten hangen.

Maar waarom hangt er dan wel zo'n plaatje aan deze kamerplant?

Omdat zelfs de bloemist hard had moeten zoeken naar de naam.

Was dat dan nodig?

Ja, want oma was speciaal naar de bloemenwinkel gereden om de naam te weten?

Waarom dan wel?

Omdat de apotheker de naam niet wist!

De apotheker?

Inderdaad die wist het niet. En de assistent ook niet.

Ja zeg, wie gaat er nu naar de apotheker om de naam van een plant te kennen?

Maar de buurvrouw wist het ook niet!

Ja maar, dan ga je toch niet naar een apotheker?

Toch wel, want ze hadden haar naar daar gestuurd!

Maar waarom?

Omdat het niet lukte een foto door te mailen. Is dat nu zo moeilijk te volgen?

Een foto te mailen? Naar wie?

Naar het Antigifcentrum! Ze kon aan de telefoon niet vertellen hoe de plant heette en ze kreeg ook niet uitgelegd hoe hij eruit zag. En een foto doormailen lukte ook niet. En toen hebben de mensen van het Antigifcentrum haar doorgestuurd naar een apotheker.

En nu heeft ze dus een naamkaartje aan de plant hangen. En ze let ook wat beter op als Miel nog eens iets in zijn mondje stopt.

gelezen in de maand september

De club van lelijke kinderen (Koos Meinderts en Annette Fienieg) - 9+ ===
Mijn broer, de nieuwe en ik (Martha Heesen) - 10+ ====
Sebas de zeerover ziet de wereld half (Paul de Moor en Benjamin Leroy) - 4+ ===
Hebbeding (Kristel Deweerdt en Margot Dieleman) - 8+ ===
Juwelen van stras (Carli Biessels en Martijn van der Linden) - 10+ ===
Het vertrek van de mier (Toon Tellegen) - 15+ ===
Zwaantje en Lolly Londen (Hans Hagen en Philip Hopman) - 7+ ====
Graaf Sandwich en andere etenswaardigheden (Jan Paul Schutten en Jeroen Funke) - 9+ ===

ik lees Stilton! #11

Ik ben nog gauw even met Geronimo Stilton door Miniatura, het rijk van de kabouters en door Immensia, het rijk van de reuzen, gereisd. Onderweg heb ik weer een pak levenservaring opgedaan:

zoals bijvoorbeeld over de natuur:

- De natuur geeft ons veel, daarom moeten we haar beschermen en respecteren.

of over eten:

- Wat met liefde is bereid, smaakt veel lekkerder.

- Wie samen met goede vrienden eet, verteert beter.

en natuurlijk over vriendschap:

- Dat is de kracht van de Fantasia Club: elkaar helpen in nood!

- Bedanken duurt maar even, maar vriendschap heel het leven...

- Echt edel is iemand die helpt waar dat echt nodig is.

- Vriendschap en liefde kunnen hartzeer genezen.

Zo, met zulke zedenlessen kan ik weer alles aan. Vandaar dat het me bijvoorbeeld ook geen enkele moeite kost om in een land waar het volop zomer is plots met een slee door de sneeuw te glijden. (Zie de afbeeldingen hierboven: de bovenste staat op pagina 207, de onderste op pagina 208.)

Wat er toch allemaal niet kan in "Het Mooiste Kinderboek Aller Tijden"!

knopjes

Knopjes op zijn speelgoed, waar geluid uit komt als hij er op duwt. De knop van de teevee. De knopjes van de afstandsbediening. De toetsen van mijn gsm. Het toetsenbord van de computer. De knoppen van het elektrisch vuur. De knoppen van de wasmachine.

Ik vraag me af waarmee peuters honderd jaar geleden speelden, toen er nog geen knopjes in huis waren.

Joke van Leeuwen jarig

Vandaag wordt Joke van Leeuwen 57. Kinderboekenschrijfster, illustrator, stadsdichter, cabarettier en actrice Joke van Leeuwen in een paar regels beschrijven is onbegonnen werk. Laten we het maar even bij haar werk als maker van kinderboeken houden.

Moeilijk te zeggen wat Joke nu het meest is: auteur of illustrator? Het een kan in Jokes boeken ook niet zonder het ander. De tekeningen in die typische stijl (een hoofd getekend door Joke van Leeuwen herken je meteen) en de tekst lijken wel in elkaar over te lopen. Vaak moet je de illustraties 'meelezen' met het verhaal. Maar ook de schrijfstijl van Joke van Leeuwen herken je uit de duizend. Eigenzinnige personages, surrealistische verhaallijnen en heel veel humor zijn erg kenmerkend voor Joke, zoals bijvoorbeeld in Iep! (9+, Gouden Uil 1997, Woutertje Pieterse Prijs 1997, Zilveren Griffel 1997) of Kukel (9+, Zilveren Griffel 1999).

Diezelfde humor stopt Joke van Leeuwen ook in haar gedichten. Lichtvoetige versjes die soms over bijna niets gaan, maar die door vaak heerlijke taalvondsten zalig om (voor) te lezen zijn. Verschillende van haar gedichten zijn verzameld in Ozo heppie en andere versjes (7+).

Joke schreef ook heel wat informatieve boeken. Ook hier speelt humor een rol. Maar vooral weet ze informatie vanuit zulke boeiende invalshoeken te brengen dat het nooit verveelt, zoals in Waarom een buitenboordmotor eenzaam is (9+, Zilveren Griffel 2005, nominatie Gouden Uil 2005) en Een halve hond heel denken (10+, Zilveren Griffel 2009, nominatie Gouden Uil 2009).

Maar Joke scoort ook met serieuze onderwerpen, zoals ze bewees met Bezoekjaren (12+ Woutertje Pieterse Prijs 1999), een boek over armoede en een broer in gevangenschap.

In 2000 kreeg Joke van Leeuwen de Theo Thijssenprijs voor haar hele oeuvre. Terecht, want sinds de dood van Annie M.G.Schmidt geldt Joke van Leeuwen meer dan ooit als hét uithangbord van de kinderliteratuur in Nederland.

mijn score:
Deesje ===
Het verhaal van Bobbel die in een bakfiets woonde en rijk wilde worden ====
Iep! ====
Kukel ====
Bezoekjaren ====
Ozo heppie en andere versjes ===
Waarom een buitenboordmotor eenzaam is =====
Een halve hond heel denken ===

ik lees Stilton! #10

Met Geronimo Stilton, Prulletje Prulschrijver en Drakelijntje ben ik ondertussen in Zotteklap aanbeland, het rijk van de aardmannetjes. Begonnen de hoofdstukken daarvoor nog met wat kleine akkefietjes in het land zelf, deze keer is er zelfs dat niet meer. Het gaat onmiddellijk tot in het kasteel van koning Zwans van Zottigheid tot Kwelling, waar Geronimo een aantal raadseltjes moet oplossen om doortocht af te dwingen. Maar ik ga er deze keer niet al te erg inhoudelijk op in. Mijn commentaar zou haast een kopie worden van al de vorige.

Waar wil ik het dan wel over hebben? Van wat ik en velen met mij kwalitatieve jeugdliteratuur vinden, wordt wel eens gezegd dat ze elitair is. Daarmee zou dan bedoeld worden dat het niet toegankelijk genoeg is voor het modale kind. Uiteraard ben ik het daar niet helemaal mee eens, maar dat is een andere discussie. Boeken als die van Stilton zouden dan net wel toegankelijk zijn, met liefde voor kinderen geschreven, op het niveau van de kinderen. Amehoela! Op pagina 174 en 175 wordt informatie gegeven over optische illusies die Stilton moet overwinnen, wat dat ook moge betekenen. Maar de verklarende taal die gebruikt wordt is alles behalve kindvriendelijk. Of wat dacht je dat een achtjarige moet met woorden als profiel, parallel, of bij de afbeelding hierboven: Alle drie de hoeken van dit object lijken op hetzelfde niveau te zijn. Dit is schoolboekentaal die ver boven het niveau van een achtjarige uitstijgt.

Wat ook jammer is, is dat de producenten van het boek geen enkele moeite hebben gedaan om hier wat originaliteit in te stoppen. Alle voorbeelden van optische illusies zijn klassieke voorbeelden die je in duizenden informatieve boeken terugvindt.

Van hetzelfde laken een pak op de volgende bladzijde, waar Stilton tongbrekers moet overwinnen. Van de eerste tot de laatste zijn het de alom bekende tongbrekers: De kat krabt de krullen van de trap, Leentje leerde Lotje lopen langs de lange Lindelaan, Knappe kappers kappen knap... Waarom schreven de makers van dit boek er zelf geen, bijvoorbeeld die in het thema van het verhaal passen om maar wat te zeggen? Heeft het te maken met tijdgebrek (elke maand moet minstens een Stiltonavontuur verschijnen)? Heeft het te maken met vertaalproblemen? De boeken van Geronimo Stilton verschijnen ondertussen in zoveel talen dat je bij een vertaling iemand met literaire competenties nodig zou hebben omdat tongbrekers zich nu eenmaal niet letterlijk laten vertalen. Of verdwijnt het respect dat ze voor kinderen hebben volledig in het niet tegenover het respect dat ze hebben voor hun winstcijfers?

Ik ben helaas nog maar halfweg het boek. Wordt dus vervolgd.

vaders en moeders

Sinds een dik jaar vervullen wij hier een vader- en moederrol. Een rol waarvan we de invulling zelf moesten ontdekken. Maar wat ik ondertussen wel heb geleerd is dat vader zijn veel gemakkelijker is dan moeder zijn. En daar kan je vaders moeilijk de schuld van geven. Niet overtuigd? Een voorbeeldje:

Vader:
Het is mooi weer, hij neemt zijn kind op de nek en wil gaan wandelen.

Moeder:
"Wacht even, trek zijn jasje recht. Zit zijn mutsje goed? Oh nee, die broek is vuil. Doe hem nog gauw een andere broek aan. En heeft hij die speen al sinds vanmorgen? Neem dan toch een propere speen. Wacht, zijn mutsje zit nog niet goed. Heb je zijn drinken mee? En neem nog een koek mee voor onderweg! En een stuk fruit! En dat mutsje zit nog steeds niet goed!"

(De foto geeft weer hoe ik me voel op zo'n moment.)

ik lees Stilton! #9

Ik heb mezelf even vrij gegeven van het lezen van Fantasia, het boek dat het 'mooiste kinderboek aller tijden' zou zijn. Wie de stukjes die ik er tot nu toe over geschreven heb gelezen heeft, weet dat ik van dat laatste nog niet echt overtuigd ben. Ik verzamel al mijn moed weer bij elkaar en herhaal mijn voornemen: Als het goed is zal ik het ook zeggen.

Twee rijken van Fantasia heeft Geronimo Stilton al achter de rug. Verander van decor en vertel nagenoeg hetzelfde verhaal, moeten de makers gedacht hebben. Zo komt het toch bij me over als ik samen met Stilton het derde rijk, Dragonië, binnenstap. De opbouw is alleszins dezelfde: eerst maak je via een kaart kennis met alle plaatsen die interessant kunnen zijn voor het verhaal, maar waar uiteindelijk weinig of niets gebeurt. Ook nu weer gaat het richting kasteel van de koning van het rijk om daar toestemming te vragen door zijn land te reizen. Het valt zelfs op dat de vorm en plattegrond van al die koninkrijken op elkaar lijken: steeds vind je de toegangspoort in het noordwesten en het koninklijk paleis in het oosten. En ook nu weer vindt Geronimo in zijn kistje een voorwerp als hij het rijk binnenstapt (een gouden tand) en zal hij dat voorwerp nodig hebben om die doorgang te kunnen krijgen.

Verder zijn er weer de gekende ingrediënten: een zedenles hier en daar (bijvoorbeeld "Wie een vriend vindt... vindt een schat") en wat slapstick (deze keer loopt een draak gillend weg terwijl zijn staart in brand staat).

Onderweg is er nog de Bulderberg, een berg die volledig uit op elkaar gestapelde stenen bestaat.

Opeens begon de gids te fluisteren: 'De Bulderberg! Errr worden veel verhalen verteld, maarrr niemand kent het echte geheim, omdat... GEEN ENKELE REIZIGERRR OOIT DE ANDERE KANT HEEFT GEHAALD!'

Geronimo ontdekt dat je volledig stil moet zijn als je de berg wil beklimmen omdat het minste geluid een lawine kan veroorzaken. Dat doen hij en Prulletje Prulschrijver dan ook.

Aangekomen in het dal, moest de pad plotseling niezen... Hatsjoe! We voelden de aarde BEVEN, en hoorden een donderslag! KABOEMMM! Een enorme stenenlawine donderde van de Bulderberg naar beneden. Maar we renden voor ons leven. Wij hadden het gered!

Dat is meteen weer zo een schoolvoorbeeld van waar het in dit boek telkens misloopt: steeds worden hoge verwachtingen geschapen (geen enkele reiziger heeft ooit de andere kant gehaald!). Vervolgens worden die verwachtingen niet ingelost omdat de oplossing voor het probleem te simpel is (wie stil is geraakt de berg wel over). De spanning wordt volledig de nek omgedraaid door slapstick (de pad niest en de stenen rollen naar benden. En weer volgt een veel te gemakkelijke oplossing voor het probleem dat ontstaan is (gewoon hard lopen volstaat). En er wordt besloten met een zin alsof er ik weet niet wat gebeurd is (Wij hadden het gered!)

Toch zit er deze keer ook wat nieuws in: een echte liefdesgeschiedenis! Waar gaat het om? Vlammenwerper, de koning der draken, lacht nooit.

Vlammenwerper haalde zijn poot voor zijn snuit weg. Ik begreep waarom hij niet lachte: hij miste een tand. Dat was dus zijn GEHEIM! Ik kreeg een idee: ik gaf hem de gouden tand uit het muziekdoosje.

Wanneer Vlammenwerper de tand tussen zijn andere tanden stopt, durft hij weer lachen. Hij meent dat ene Prinses Vlamalia nu wel met hem zal willen trouwen en stuurt haar een aanzoek.

Verder moet Geronimo Stilton ook nu weer een verhaal vertellen om in de gunst van de koning te komen. En dat is toch iets wat ik de makers moet nageven: ze hebben blijkbaar grondig opzoekwerk verricht. Zo kom ik te weten dat Beowulf, een oud-Engels dichtwerk, de inspiratie was voor Tolkiens In de ban van de ring en dat er een verschil is tussen drakenverhalen in het westen (waar draken steeds door helden overwonnen worden) en in het oosten (waar draken een symbool zijn van geluk en voorspoed). De manier waarop ze die verhalen dan vertellen is dan wel zo saai dat ik me echt niet kan voorstellen hoe daardoor kinderen kunnen geboeid worden.

Ook de gids die telkens meegaat en deel mag uitmaken van de Fantasia Club lijkt een vast gegeven te worden. Deze keer is het Drakelijntje en zij volgt de twee helden naar het volgende rijk.

Wat staat ons nog allemaal te wachten?

that's one small step for man...

... but one giant leap for a little boy named Miel.

Precies op de dag dat hij veertien maanden oud werd.

(Sorry, ik krijg de foto niet recht.)

wie mij echt aan het lezen kreeg

Dit had je nog van me te goed. Nadat ik hier verteld heb wie mij absoluut niet aan het lezen kreeg en hier wie me zover kreeg dat ik toch vijf kinderboeken ging lezen, moet ik nog vertellen van wie ik dan de leesmicrobe gelukkig wél en definitief geërfd heb.

Na mijn opleiding voor onderwijzer wachtte mij nog de dienstplicht. En omdat ik als kind al nooit wilde spelen dat cowboys en indianen elkaar doodschoten, werd het burgerdienst. Ik koos voor het cultureel centrum van Hasselt. Blijkbaar was er toch iets in cultuur dat mij aantrok. Ik kwam eerst terecht in de ploeg van theatertechnici (met míjn technisch talent! Toen iemand van een theatergezelschap mij vroeg of ik voor 'spanning' wilde zorgen, moest ik aan de toneelmeester gaan vragen hoe dat moest. Bleek dat hij gewoon electriciteit nodig had via een verlengsnoer.) Enfin, na een paar weken werd ik dus overgeplaatst naar de dienst jeugdprogrammatie, waar ik me achter een bureau meer thuis voelde. En aan het hoofd van deze dienst stond Barbara Wyckmans.

Barbara is zo een van die mensen die een ongelooflijke indruk op mij hebben nagelaten. Ze was mijn bazin, maar deed nooit uit de hoogte. Ze kon je vertrouwen geven, en dat gaf vleugels. Enorm begeesterd ook. Altijd druk bezig. Massa's ideeën. Steeds al vijf projecten vooruit denkend. En met duidelijke standpunten. Wat ze wilde was kwaliteit in haar programmatie, en daar bond ze niet op in. Maar kwam je bijvoorbeeld van vakantie terug, dan moest even alles aan de kant, werd er koffie gehaald en moest je je vakantiefoto's bovenhalen en vertellen. Ook dat was Barbara. En op vrijdag tracteerde ze op een ijsje van de ijskar voor het cultureel centrum (ja, dan kan je bij mij al niet veel meer misdoen.)

Maar wat me van Barbara toch vooral is bijgebleven, is hoe enorm veel ze hield van cultuur voor kinderen. En hoe ze steeds kwaliteit nastreefde in het kunstaanbod voor kinderen. Nooit zou ze daarvoor op haar knieën gaan zitten. "Je moet kunst niet tot bij de mensen brengen. Je moet de mensen bij de kunst brengen." Ik denk niet dat je veel meer respect voor kinderen kan hebben dan dat.

Barbara leerde me van theater houden, en ze leerde me van jeugdliteratuur houden. Niet door erover te prediken, maar door er zelf zo gepassioneerd door te zijn. Door te zien hoe enorm jeugdcultuur haar raakte, wilde ik niets anders meer dan dat ook ervaren.

Barbara Wyckmans is achteraf directeur geworden van De Velinx in Tongeren en vervolgens artistiek directeur van HetPaleis in Antwerpen, waar ze sindsdien schitterende dingen doet.

En ik draag haar nog altijd in mijn hart. Dus lang leve Barbara Wyckmans!

vlucht

Als je met de fiets of met de auto rijdt, gebeurt het vaak dat er een vogel verschrikt opvliegt.

Meestal vliegt die dan naar links of naar rechts.

Maar het mooiste is als hij een tijdje voor je uit blijft vliegen. Dan lijkt het net of je zelf ook even door de lucht zweeft.

Vandaag was het een duif.

(En nee, de foto is niet van mij. Die heb ik van het internet geplukt.)

ik lees Stilton! #8

Ondertussen heb ik Geronimo Stiltons avonturen in Atlantis achter de rug, het rijk met de muzieknoot re. De belangrijkste vaststelling is dat dit hoofdstuk bijna identiek verloopt als het vorige avontuur in Wicca. Bij het binnenkomen vindt Geronimo nog een belangrijk voorwerp in zijn kistje. Was dat in het vorige hoofdstuk een plantje, dan is dat deze keer een gouden kammetje. Ook nu vinden de twee weer toevallig een landkaart op iets gegraveerd, deze keer op een schelp. En ook nu staat die kaart vol interessante plaatsen waar Geronimo niet eens komt. En weer gaat de tocht naar het paleis van de koningin, waar de muis toestemming vraagt om door haar rijk te reizen.

Een citaat uit het begin:

Prulletje strekte zich eens lekker uit onder een palmboom. (...) Ik ging naast hem zitten en zei; 'Gi-ga-geitenkaas wat een stilte! Eindelijk even een rustig plekje! Geen spinnen, geen schorpioenen, geen heksen. Wat kan ons hier nog gebeuren? Ha ha ha, er kan hooguit... een kokosnoot op mijn kop vallen, ha ha ha!' Op hetzelfde moment brulde Prulletje: 'Ridderrr pas op, een ko...' Er viel een kokosnoot loodrecht naar beneden... op mijn kop!

Opnieuw clichématige slapstick, maar nieuw is dat de grap zich nu al van mijlenver laat aankondigen.

Voorts zijn ook de extra's weer dezelfde als in het vorige hoofdstuk: de landkaart zoals ik al zei, maar ook weer kadertjes met wat uitleg over dingen die in het verhaal voorkomen, een raadseltje, een steekkaart van Atlantis (waarop al de namen van de koningin vermeld staan. Presidente van Vin tot Graat vind ik de beste).

Ook weer lachwekkend gemakkelijke oplossingen voor problemen: Zo daalt Prulletje voor Geronimo een trap af het water in.

Ik volgde hem bezorgd: 'Maar ik kan niet ademhalen onder water!' 'Dit is Atlantis, een buitengewone zee. Probeerrr het, hou uw kop maarr onderrr waterrr, Ridderrr!' Aarzelend hield ik mijn snuit onder de golven. ONGELOOFLIJK! IK KON ADEMHALEN!

Maar ook andere gevaartes worden met gemak overwonnen. Hoe verschalk je bijvoorbeeld een haai? Door gauw achter een rots te vluchten zodat de haai er met zijn snuit tegenaan zwemt. En een orka? Door je te verstoppen.

Prulletje brulde: 'Pas op voorrr die vis!' Terwijl we ons verstopten vertelde ik Prulletje: 'De orka is geen vis, maar een zoogdier, net zoals de dolfijnen, de walvissen en de potvissen.'

Voilà, middenin een gevaarlijke scène heeft Geronimo ook nog tijd om als schoolmeester uit de hoek te komen. Een les biologie waar eigenlijk niemand op zit te wachten.

Wat wel nieuw is in dit hoofdstuk is dat er hulp komt van een derde personage.

Opeens gleed ik uit. Het muziekdoosje viel uit mijn rugzak en verdween in de donkere diepte. Ik klauterde verder naar het strand en huilde: 'Ik heb het muziekdoosje verloren!'

(eindelijk spanning, zou je dan denken, maar helaas...)

Een zeeschildpad, twee meter lang en een halve ton zwaar, kwam omhoog uit de onpeilbare diepte. Zij hield iets tussen haar tanden geklemd, en liet het in het zand vallen.

(Moet ik nog vertellen wat het is?)

Die schildpad heet Petunia en waarschuwt Stilton en Prulletje voor Blauwbaard. De muis, de pad en de schildpad besluiten samen een club te vormen. Waarom is mij niet duidelijk. Waarschijnlijk weten de makers dat boeken over clubs het altijd goed doen bij kinderen, maar hier komt dat toch enorm geforceerd over. De Heldhaftige Drie-eenheid, De Vereniging van Sukkels en De (i.p.v. het) Broederschap der Dromers halen het niet als clubnaam, en daarom wordt het gewoon Fantasia Club.

En natuurlijk ontbreekt in dit hoofdstuk ook geen zedenles, want als Petunia afscheid neemt van Geronimo en Prulletje zegt ze: 'Bedankt voor jullie trouw, maar in het belang van de club moet ik achterblijven. Niet verdrietig zijn. Onthou goed, elke avond als de maan hoog aan de hemel staat, denk ik aan jullie en als jullie dan ook aan mee denken, zijn we bij elkaar, want... VRIENDEN DRAAG JE IN JE HART!'

Goed, dat weten we ook alweer. Op naar Dragonië.

gelezen in de maand augustus

Geel gras (Simon van der Geest) - 10+ ====
De eendenkooi (Ben Crom) - 14+ ===
SMS (Tjibbe Veldkamp) - 10+ ===
Ik en de koningin (Ted van Lieshout) - 7+ ====
Lafcadio, de leeuw die terugschoot (Shel Silverstein) - 6+ ====

ik lees Stilton! #7

Geronimo Stilton en Prulletje Prulschrijver trekken verder naar het paleis van Strega, de koningin van de heksen. Dat paleis is een hoge toren van doodskoppen in de vorm van een heksenhoed, en omringd door een gracht vol gigantische schorpioenen. Onmogelijk daar binnen te komen, meent Prulletje Prulschrijver. Maar plots herinnert hij zich een geheime gang. Opnieuw kiest de auteur voor een belachelijk eenvoudige oplossing die elke spanning uit het verhaal haalt.

Tussendoor vertelt Prulletje aan Geronimo wat meer over Strega. Ze bezit megamagische krachten. Daarmee kan ze iedereen tot haar persoonlijke slaaf maken. Geronimo bedenkt (en het staat in steeds groter wordende letters): Maar... een eerlijk iemand die goed nadenkt, kan zijn macht ook voor het goede doel gebruiken. Dit is een zedenpreek die er op dit moment niet eens toe doet, een stuk moraal zoals je honderd jaar geleden in kinderboeken tegenkwam. Enfin, iets wat ik niet graag in jeugdliteratuur van nu zie staan.

De twee sluipen verder als een salamander, zodat ze niet gezien worden. Opnieuw ter afwisseling krijg je in een apart vakje wat informatie over de salamander cadeau: Een klein reptiel dat veel op een hagedis lijkt. Dat een salamander geen reptiel is maar een amfibie en dus mijlenver van de hagedis af staat, is waarschijnlijk een foutje waar de auteur overheen heeft gekeken.

Uiteindelijk komen de muis en de pad in de heksenburcht aan, midden in de balzaal, waar het op dat moment vergeven is van de heksen. Allemaal willen ze de twee te lijf, maar Strega grijpt in en roept Geronimo en Prulletje bij zich. In het paleis vliegt ook de reptovlerk. Prulletje waarschuwt Geronimo niet in de ogen van het wezen te kijken, anders is hij voor de rest van zijn leven versteend. Bestaat er een wet tegen plagiaat van Griekse mythologische verhalen?

De heks tracht Stilton in de val te lokken door hem iets te drinken of te eten aan te bieden, maar Prulletje herinnert hem er net op tijd aan dat al wie iets eet of drinkt in Wicca, het rijk nooit zal verlaten. Strega wordt zo kwaad dat ze haar hand uitsteekt en een bliksemflits uit haar pink afvuurt op de muis en de pad. Maar Geronimo herinnert zich net op tijd het plantje in zijn rugzak. Toevallig een plantje dat uitgestorven is en dat Strega nodig heeft voor haar toverdrankjes. In ruil voor het plantje dwingt Stilton de doorgang door Wicca af.

Maar vooraleer ze het rijk kunnen verlaten komen de twee nog oog in oog te staan met 695 monsterlijke weerwolven. Ze worden omsingeld, maar lopen zo snel ze kunnen (ik vraag me af hoe je dat doet uit een omsingeling) naar de poort van het volgende rijk, Atlantis.

Een eerste balans die ik van dit boek opmaak is dat het wel enorm gemakkelijk geschreven is. Er duiken ontzettend veel mogelijke problemen op, maar telkens zijn er lachwekkend gemakkelijke oplossingen. Dat wordt echter verdoezeld door het ongelooflijk snelle tempo waarop allerlei nieuwe clichématige fantasie-elementen worden aangebracht. Zo heeft de jonge lezer toch de indruk in een verhaal te zitten waarin veel gebeurt.

Over de illustraties heb ik nog niets gezegd. Ze zijn stripachtig, erg vlak en in overvloed aanwezig. Ik toon hierboven de illustratie die ik tot nu toe het best vind (klik om te vergroten), omdat er wel wat dreiging uit spreekt, alhoewel het effect naar mijn mening veel sterker zou zijn zonder het gehuil van de wolven erbij.

Op naar het volgende rijk.

ik lees Stilton! #6

Ondertussen heb ik de eerste 58 bladzijden achter de rug. Door de beperkte hoeveelheid tekst op elke bladzijde leest dit boek heel snel. Ik houd alleen regelmatig halt om verslag te doen.

Het eerste rijk dat Geronimo moet doorkruisen is Wicca, het rijk van de heksen. Daarvoor moet hij door de Poort van Robijn. Over de tekening van de poort mag de lezer wrijven, zodat de geur van heksen vrijkomt. Maar mijn bibliotheekexemplaar is al zo vaak uitgeleend dat de geur het niet meer doet. Je kan je de vraag stellen of het een zinvolle bijdrage zou leveren aan het verhaal. Ik houd toch meer van auteurs die met zinnen een sfeer kunnen beschrijven, zodat ze me prikkelen een gepaste geur te fantaseren. Overigens geen moeilijkheden wat de poort betreft. Geronimo en Prulletje Prulschrijver stappen er gewoon doorheen.

Als lezer krijg je dan een steekkaart met enkele gegevens over Wicca. Zoals wie de koningin is, hoe het koninklijk paleis eruitziet, info over de rijkswacht, welke taal men spreekt en info over de bewoners, maar ook de kleur en de muzieknoot van het rijk (een do). Vooral dat laatste is me niet echt duidelijk, maar Geronimo lijkt die do te horen als hij de Poort van Robijn binnenstapt. Misschien wordt me later duidelijk hoe dat zit. Niet onbelangrijk detail: Geronimo vindt nog gauw een klein, mysterieus plantje in zijn kistje in zijn rugzak.

Daarna volgt een plattegrond van Wicca, een plannetje dat in het verhaal op een doodskop staat gedrukt die daar ergens ligt. Hoe dat komt wordt niet verteld. Maar de plekken die op de plattegrond voorkomen scheppen verwachtingen naar een spannend verhaal: Berg van de Bleke Bosgeest, Woud der nachtmerries, Tranenmeer, Huilende waterval, Kas met vleesetende planten, Snikkende Rivier, Kweekvijver met Vraatvissen, Kerkhof 'De Stille Schim', Woud der Krijsende Knoesten, Woestijn van de Zwijgende Sfinx... Het kan dus wel wat worden.

Maar wat een teleurstelling als ik verder lees: We beklommen de Berg van de Bleke Bosgeest, een verlaten rotspiek waar de wind angstige kreten slaakte... Bij het betreden van het Woud der Nachtmerries zagen we bomen met kale takken die naar de hemel reikten alsof ze om hulp riepen. We staken het Tranenmeer over en kwamen langs de Huilende Waterval. We ontweken de Kas met vleesetende planten, die aan elk blad venijnige punttandjes hebben en liepen langs de Snikkende Rivier, waardoor bitter gehuilde tranen stroomden. We passeerden de Kweekvijver met Vraatvissen, die hebben messcherpe tanden... en het kerkhof De Stille Schim, vol met door de tijd aangetaste grafstenen!

Dat is het dan. Al die veelbelovende plekken passeert Geronimo Stilton gewoon of hij laat ze links liggen. Daarmee heb je het gehad. Er gebeurt gewoon NIETS!

Het volgende hoofdstuk kondigt zich aan met als titel De harteloze ridders (brrrrrr). De aarde schudt. Een dreigende schare ridders komt eraan. Prulletje fluistert geschrokken dat die ridders lang geleden gezworen hebben de waarheid te beschermen en de zwakken te helpen, maar dat ze dat allang vergeten zijn. Nu zijn ze ridders van het Vreemde Dingen Legioen (de grappigste woordspeling tot nu toe) onder Strega, de koningin van Wicca.

Eindelijk actie, vermoed ik dan. Maar weer niets. Het legioen galoppeerde ons voorbij. En daarmee moet ik het doen.

Maar het eerste echte dieptepunt moet nog komen. Geronimo en Prulletje Prulschrijver beklimmen een rode berg die plots begint te bewegen. De berg is niets anders dan Arakne, een reusachtige spin, die de twee vangt in een ondoordringbaar web. Maar Stilton vertelt de spin gauw het oud-Grieks verhaal over de afkomst van haar naam. Arakne is zo ontroerd dat ze begint te wenen. Geronimo schrijft vlug het verhaal op, zodat de spin het zo vaak kan herlezen als ze maar wil. En Arakne laat de twee tevreden gaan.

Sorry, maar nu moet ik echt naar lucht happen. Dit is ronduit zielig. Hier ben ik echt even niet goed van. Dat je met zo een onzin het mooiste kinderboek aller tijden vult.

Volgende keer meer, en hopelijk beter.

ik lees Stilton! #5

Het verhaal begint. Geronimo stelt zichzelf voor. Hij is uitgeefmuis en nodigt de lezer uit voor een megafantastisch avontuur. Toch weer even populistisch taalgebruik. Maar ik moet toegeven dat ik de zin die volgt best wel een tikkeltje literair vind: "Het begon zo, zo en niet anders..."

Dat begin is dan een 21ste juni, een dag waarop alles misgaat. De kantine van de redactie overstroomt, de airco doet het niet meer, de computer is gecrasht, de koffie is op, Geronimo moet nog 333 contracten ondertekenen en tot overmaat van ramp staat er ook nog eens een pukkel op zijn snuit. Wat volgt is een zoekplaat van de redactie waarop je een hele tijd kan blijven kijken wat er allemaal misloopt. Een goed voorbeeld van de afwisseling in dit boek. Wanneer Stilton die avond naar huis gaat is de ellende nog niet over: het metropersoneel staakt, het regent, paraplu vergeten. Thuis werkt het licht niet, op zoek naar kaarsen op een donkere zolder trapt Geronimo op een hark waarbij de steel tegen zijn gezicht kwakt, krijgt een boekenkast over zich heen, trapt op een verdwaalde rolschaats en valt, met zijn hoofd door een schilderij, buiten bewustzijn op de grond. Eigenlijk is dit niet meer dan simpele slapstick. Slapstick met enorme clichés dan nog, want al deze grappen zijn al miljoenen keren voorgedaan. Ik miste alleen nog de bananenschil. Maar slapstick is natuurlijk wel iets dat werkt bij kinderen.

Door het zolderraam schijnt het licht van een vallende ster precies op een kristallen doosje. In dat doosje vindt Stilton een gouden sleuteltje en een briefje met een boodschap in geheimschrift. De staart van de vallende ster verandert in een gouden trap. Geronimo klimt omhoog en arriveert voor een gouden poort die op slot blijkt te zijn. Natuurlijk past het sleuteltje - toeval o toeval - en onze held kan zonder problemen naar binnen. Daar ontmoet hij Prulletje Prulschrijver, de pad die bij het voorstellen van de personages werd geïntroduceerd als iemand die ervan droomt een bestseller te schrijven. Hier zijn zeker mogelijkheden om dit personage heerlijk uit te diepen, sterk te karakteriseren, humor mee te geven… Maar ik blijf op mijn honger zitten. Het enige wat gebeurt is dat de pad met een voortdurende rollende rrr spreekt en dat, telkens als Geronimo zich wat angstig gedraagt, Prulletje Prulschrijver zijn verhaal schrijft: "door de Gouden Poort trad een nobele Ridder Zonder Vrees of Blaam Binnen! Heer Geronimo van Stilton! Hij was groot en machtig, met trotse blik, blauwe ogen en blonde manen."

Blijft natuurlijk het probleem van de geheime boodschap op het briefje. Deus ex machina helpt weer een handje, want Prulletje Prulschrijver kent toevallig dat geheimschrift en vertelt Geronimo wat erop staat. Als lezer krijg je dat echter niet te horen en kan je de boodschap zelf ontcijferen aan de hand van de sleutel (elk symbool staat voor een letter) achteraan het boek. Weer die afwisseling. Dit is de boodschap; "O dappere ridder, kom met grote spoed. Alleen u kunt mij redden. Florina verwacht dat u het doet." Florina is de feeënkoningin, vertelt Prulletje Prulschrijver, en om haar te redden moet Geronimo door de zeven rijken van Fantasia.
"Ik ben nooit een moedige man, eh muis, geweest, maar als er iemand in nood is, zal ik altijd helpen," Besluit Geronimo. De verspreking vind ik nogal flauw en zijn besluit te helpen nogal gemakkelijk en vlug gemaakt. Maar wil je dat kinderen zich met je held identificeren, dan is dat natuurlijk weer een truc die goed opbrengt.

Op dit moment blijven bij mij nog vele vragen over. Hoe is dat doosje op Geronimo's zolder terechtgekomen? Wat is er met de feeënkoningin aan de hand? En waarom is net Geronimo uitverkoren om Florina te redden? Vele vragen waar hopelijk gauw een antwoord op komt.

En natuurlijk wil ik wel wat meer weten over Prulletje Prulschrijver, want zulk een personage vraagt gewoon om door geïntrigeerd te worden.

ik lees Stilton! #4

Eindelijk heb ik dan toch in handen wat 'het mooiste kinderboek aller tijden' zou moeten zijn: Fantasia.

Voor ik eraan begin heb ik het boek eens goed bekeken. 378 pagina's is veel, zeker als je er niet veel van verwacht, maar gelukkig is de hoeveelheid tekst per bladzijde erg gering. Wat me ook opvalt is de afwisseling. Het verhaal wordt afgewisseld met kleine en grote prenten, weetjes, raadsels... Op het einde krijg je zelfs het Fantasia woordenboek. En elk hoofdstuk is gemiddeld slechts drie pagina's lang. Dat verlaagt natuurlijk de drempel waar ik voor sta.

Op de binnenflap staat een stukje tekst van meneer Stilton zelf, waarin hij de lezer uitnodigt hem te volgen naar Fantasia voor een geweldige opdracht met duizenden schorpioenen, doodenge heksen, een enorme spin en levensgevaarlijke (stinkende!) trollen. Even lijkt het alsof ik Eddy Wally hoor spreken. Ik, die vind dat je een goede auteur vaak kan herkennen aan de zuinigheid waarmee hij met bijvoeglijke naamwoorden omgaat, houd mijn hart al vast. Gelukkig zal later blijken dat het toch niet die kant op gaat.

Eerst wordt de Fantasia Club (moet dat niet Fantasiaclub zijn?) voorgesteld. Ik vermoed dat het hier om de belangrijste personages van het verhaal gaat. Met Geronimo Stilton zelf natuurlijk, maar ook bijvoorbeeld figuren als Prulletje Prulschrijver (een pad die ervan droomt een bestseller te schrijven), Prinses Drakelijntje (die Geronimo zal gidsen in Dragonië, het rijk van de draken), Boletus (Geronimo's gids doorheen Miniatura, het rijk van de kabouters) en Reus (gids in Immensia, het rijk van de reuzen). Of het hier om flauwe associaties of om geweldige taalvondsten gaat laat ik in het midden. Wat wel opvalt is dat alle figuren uit een ander rijk komen en dat ze elk op hun beurt Geronimo zullen leiden doorheen hun land. Dat doet me vermoeden dat de verhaallijn erg simpel zal zijn: kaarsrecht vooruit, steeds volgens hetzelfde stramien, wat natuurlijk het eenvoudigste is dat je kan hebben. Afwachten of dit klopt.

Wordt vervolgd.

ik lees Stilton! #3

Voor wie zich afvraagt hoe het nu zit met mijn voornemen om Fantasia te lezen: Geduld! Alle exemplaren waren uitgeleend in de bib (jaja, het muisje is populair). Maar ik heb mijn exemplaar alvast gereserveerd. Volgens de catalogus moet een van de komende dagen het boek terug binnenkomen. Als de leners op tijd zijn natuurlijk, en dat wil nog wel eens foutlopen, zeker tijdens de vakantie.

Ik heb trouwens niet veel tijd gehad de laatste tijd om veel te lezen. Mijn lijstje van augustus zal dus kort zijn. Teveel verbouwing, kinderoppas op verlof (grootouders ook)...

top 30 negenentwintig jaar geleden

Wie bevolkte de BRT Top 30 negenentwintig jaar geleden?

Sterke stijgers waren Benny Neyman met Ik Weet Niet Hoe (van 27 naar 16), Raymond van het Groenewoud met Je Veux De L'Amour (van 20 naar 10) en Upside Down van Diana Ross (van 17 naar 5).

Bob Marley & The Wailers waren lichtjes op de terugweg met Could You Be Loved (van 6 naar 8).

Op 3 stond Frank Sinatra met Theme From New York New York.

Olivia Newton-John & Electric Light Orchestra werden na drie weken op 1 naar de tweede plaats verwezen met Xanadu.

Die eerste plaats was nu voor The Winner Takes It All van Abba, dat pas de week ervoor als hoogste nieuwkomer op 5 was binnengekomen. Het nummer zou nog zeven weken op de toppositie blijven staan.

Weet je, ik ben een echte ABBA-fan. Niet alleen zorgt het Zweedse viertal voor de nostalgie naar mijn kindertijd. Maar zoveel jaren later kan ik ook niet anders dan toegeven dat Bjorn en Benny geweldige songschrijvers zijn en de stemmen van Agnetha en Frieda pure magie waren. The Winner Takes It All vind ik hun beste song. De sublieme eenvoud waarrond dit nummer is opgebouwd, de sprankelende stem van Agnetha die voortdurend in duet gaat met een vloeiende pianopartij. Dat de tekst van het lied niet veel voorstelt neem ik er zonder probleem bij.

Voor Agnetha had ik het trouwens wel. Die melancholische blik die ze in haar ogen kon leggen (zoals je kan zien in deze clip) liet zelfs mij als tienjarige niet onberoerd.

il lees Stilton! #2

Het is wat stil geweest de laatste week op mijn blog. Heeft alles te maken met die stekende keelpijn die ik tracht uit te zieken (de dokter zei 'vijf dagen' en ik zit ondertussen gvd al aan dag tien) terwijl ik ook nog onze verbouwingswerken tracht te coördineren. Wat dat laatste betreft gaan we zowat naar het einde van fase 1 toe, met een nieuw dak en een nieuwe badkamer. Misschien dat ik nog sneller verhuisd raak dan dat mijn keelpijn voorbij is...

Maar niet getreurd, hier alvast een officiële bekendmaking. Ik heb een besluit genomen over welk boek van Geronimo Stilton ik letter voor letter ga uitlezen. Ik wil achteraf niet het verwijt krijgen dat ik er me wel makkelijk van af heb gemaakt. Daarom kies ik voor een dik boek (erger dan stekende keelpijn kan het toch niet zijn). En omdat het volgens sommigen het mooiste kinderboek aller tijden is, ga ik voor het eerste deel van Fantasia.

Maandag ga ik terug aan het werk en dan neem ik het meteen mee naar huis. En dan nog even diep ademhalen en ik begin eraan.

Wordt vervolgd.

dubbel ziek

Vandaag werden Miel en ik allebei voor een dagje in het ziekenhuis opgenomen voor een kleine ingreep. Allebei bij dezelfde dokter.

Miel zodat hij geen last meer zou hebben van zijn oortjes.

Ik zodat Marleen geen last meer zal hebben van haar oren.

Je mag raden hoe het zit.

Het was wel fijn dat men in het ziekenhuis alle moeite deed om ons allebei op één kamer te leggen. Vader en zoon. En we hebben ons allebei grondig laten soigneren door mama.

gelezen in de maand juli

Tegen de muur op (Karlijn Stoffels) - 14+ ===
Waarom waarom (Annemarie van Haeringen) - 4+ ==
De zomerzot (André Sollie) - 6+ ====
Bijt! (Hilde Hagerup) - 14+ ====
Het fantastische verhaal van Ferre en Frie (Siska Goeminne) - 10+ ===
Potilla (Cornelia Funke) - 9+ ===
Zeemist (Mariëlle van Sauers en Tineke Lemmens) - 10+ ====
Ellie en Nellie op het onbewoonde eiland (Rindert Kromhout en Annemarie van Haeringen) - 7+ ===

slaat Karlijn Stoffels een nieuwe weg in?

"Het gaat van kwaad naar erger met de Nederlandstalige jeugdliteratuur."

"De gouden jaren tachtig en negentig zijn nu wel voorgoed voorbij."

"Uitgevers zijn hoe langer hoe minder geïnteresseerd in literaire kinderboeken. Als het maar verkoopt."

Het zijn kreten die niet alleen in de Kuyperlezing te horen waren. Ze maken gewag van een tendens die waarschijnlijk wel klopt. Zelfs uitgeverijen die er vroeger een punt van maakten kwalitatieve kinderboeken uit te geven, halen nu ook auteurs in huis die er duidelijk enkel voor moeten dienen de verkoopcijfers omhoog te jagen. Maar zijn er ook auteurs die het geweer van schouder verwisselen en anders (lees: populairder) gaan schrijven? In dat opzicht viel de laatste tijd wel eens de naam van Karlijn Stoffels, zoals bijvoorbeeld hier. Daarom dat ik haar laatste boek Tegen de muur op (14+) heb gelezen om te checken of deze bewering klopt.

Zonder uitgebreid op de inhoud in te gaan kan ik zeggen dat het hoofdpersonage Bibi op zoek gaat naar haar vader. Na de dood van haar moeder heeft ze enkel een oude foto van een jongeman van wie ze vermoedt dat het haar vader is. Ze belandt in de wereld van de graffitispuiters, experimenteert ook een beetje mee, en vindt uiteindelijk wat ze zoekt.

Het lijkt niet echt een hoogst originele verhaallijn en dat is het ook niet. Maar dat hoeft nog niet te betekenen dat het slecht geschreven is. Kenden we Karlijn Stoffels eerder als iemand die heel lyrisch en haast poëtisch schreef, waarvan Koningsdochter, zeemanslief wel het ultieme voorbeeld was, dan is toegankelijkheid het sleutelwoord dat we hier moeten gebruiken. Af en toe verzinkt ze wel eens in clichés zoals '... mijn moeder, die naar melk en honing rook' (p.23) of '... en dat ik al die jaren als een kostbaar bezit bewaard had' (p.54). Maar het verhaal is toch vooral vlot geschreven.

De personages dan. Best wel geloofwaardig, met uitzondering van de aboriginal Paddie, waarvan je eerst vermoedt dat het een man is, maar die bij nader inzien toch een vrouw blijkt te zijn.

Op pagina 40 krijgen we plots een nieuw thema voorgeschoteld. Acht bladzijden lang krijgen we opeens te maken met Bibi's masturbatie- en vrijproblemen. Dit ruikt naar populisme. En het komt zeker in het begin heel geforceerd over. Naarmate het verhaal vordert krijgt dit thema wel een duidelijker plaats. Maar had het boek dit echt nodig?

Af en toe lijkt Karlijn Stoffels de moeilijkheden ook uit de weg te gaan. Bibi's onechte vader reageert wel erg gemakkelijk als Bibi op de vraag hoe het op school gaat antwoordt: "Papa, ik moet je nog iets zeggen. Ik ga dit jaar niet studeren." Haar vader heeft slechts zeven lijnen nodig vooraleer hij al antwoordt: "Natuurlijk... ja. Dat is waar. Ik heb er niet zo bij stil gestaan. Het is eigenlijk een heel goed idee van je. Wanneer heb je dat besloten?" (p.54)

Wanneer Bibi bij haar vader voor het eerst een vliegertje oplaat dat ze het wel zou voelen als haar vader haar echte papa niet zou zijn, gaat het als volgt: '"Je klets maar wat,' zei hij. (...) "Ik ben je vader, dat voel je toch?" "Natuurlijk," zei ik. "Nou, ik ben je echte vader niet," zei hij. Ik keek hem aan. Ik zag dat hij wegtrok. "Grapje," zei hij vlug. Maar het was te laat. Ik had het gevoel dat ik plotseling voor een brede, diepe kloof stond waar ik elk ogenblik in kon vallen. "En mama?" vroeg ik. Mijn oren suisden. "Mama wel," zei hij kortaf.' Is het flauw van mij als ik vind dat deze discussies wel erg gemakkelijk gaan? Hier zat veel meer in.

Maar ondanks deze opmerkingen is er toch iets dat het boek nog recht houdt. Karlijn Stoffels heeft zeker geen slecht boek geschreven. Tegen de muur op heeft me niet verveeld. De spanningsboog staat goed strak. En het einde heeft zelfs nog een verrassing in petto.

Maar het heeft me ook weer niet doen smachten naar meer. Er zijn al zoveel auteurs die dit soort boeken schrijven. Het is gewoon het volgende goede boek in het rijtje. En van een schrijfster die voorheen boeken schreef waarbij je van het begin tot het einde zalig kon bij zitten zuchten, verlang je toch wat meer.