verloren

Deze kleine advertentie stond het afgelopen weekend in Het Belang van Limburg onder de rubriek ‘verloren’. Het is leuk als je je probeert voor te stellen hoe het er bij die mensen nu in bed aan toe gaat.

Zij: Duw toch niet zo.
Hij: Maar ik duw helemaal niet.
Zij: (luider) Je duwt wel. Ik lig er bijna uit! Schuif op naar uw kant!
Hij: Maar als ik nog verder opschuif naar mijn kant dan kantelt het bed.
…
Zij: Haal dan die andere poot.
Hij: Welke andere poot?
Zij: Die ze gevonden hebben tussen Houthalen en Helchteren.
Hij: Maar dat is niet onze poot!
Zij: (kwaad) Het is verdomme een poot!
Hij: Maar die poot is 34 op 6 centimeter! Als ik die eronder zet dan rol jij naar mij toe!
…
Zij: En die poten die ze gevonden hebben tussen Houthalen en Zonhoven?
Hij: Dat waren er maar drie. En die waren 32 op 5 centimeter.
…
Hij: (opgelucht) Wacht eens. Als ik er twee van 32 op 5 centimeter onder het voeteneinde draai, dan hebben we vier poten.
Zij: (kwaad) Maar dan krijg ik dikke voeten!
…
Zij: Morgen zetten we een nieuwe annonce voor een poot van 32 op 5 centimeter.
En stop met duwen!

ideetje voor kerst

Ben je een beetje uitgekeken op die lichtgevende kerstman aan je voorgevel die aan een laddertje bengelt? In dit filmpje vind je een paar ideetjes om je buitenversiering te verfraaien.

Voor mij geen familiefeest dit jaar. Ik lig met buikgriep voor de tv. Het is trouwens niet te geloven hoe belabberd het televisieaanbod is op een dag als vandaag.
Voor wie het toch moest interesseren: straks zendt Ned 1 voor de verandering nog eens Sissi uit.
Help!

kerstboom

Voor het eerst sinds jaren heb ik weer een kerstboom staan. Een half metertje hoog, maar compleet met ballen, lampjes en beeldjes. Zou een kind in huis je dan toch echt zoveel veranderen?

Ted van Lieshout jarig

Vandaag wordt Ted van Lieshout 53. Ik maakte eerst kennis met Teds werk als dichter en illustrator. Maar ondertussen is hij een duivel-doet-al geworden in jeugdboekenland en werkte hij zelfs mee aan tv-series als Sesamstraat en Het klokhuis.

Het is niet gemakkelijk om een aantal van zijn boeken eruit te pikken. Begin een torentje van niks (12+) is alleszins een van mijn favoriete poëziebundels? Van Lieshout kreeg er in 1995 een Gouden Griffel voor. Het was de eerste keer dat de prijs naar een dichtbundel ging. Vorig jaar dong zelfs een van zijn dichtbundels mee naar een Gouden Uil: Van ansjovis tot zwijntje (8+).

Ook al bijna even oud, maar ondertussen haast een klassieker is Gebr. (14+, Zilveren Zoen 1997), een aangrijpend verhaal over een puber die via het dagboek van zijn overleden broer met hem communiceert.

De laatste jaren doet van Lieshout heel mooie dingen met zijn Papieren museum (12+), waarvan ondertussen al drie edities zijn verschenen. Bijzonder origineel zijn ook 3 en 4 (6+), zoekboeken waarbij beeldende kunst gelinkt wordt aan de wiskundige tafels van drie en vier.

Uitspraak van Ted van Lieshout: "Mijn gedichten moeten voor kinderen én volwassenen goed genoeg zijn. Vergeet niet dat kinderen en volwassenen met elkaar gemeen hebben dat ze kind zijn of zijn geweest; niet dat ze volwassen zijn of zijn geweest."

Ted, ik weet dat je deze blog wel eens bezoekt: van harte gefeliciteerd!

mijn score:

Begin een torentje van niks =====

Gebr. ===

Papieren museum ====

Van ansjovis tot zwijntje ====

zeker lezen

De aankomst

(Shaun Tan)

De aankomst is de vertaling van Shaun Tans The Arrival. Alhoewel, vertaling is veel gezegd, want behalve de titel en een kort nawoord van de auteur staat er geen letter tekst in dit boek. Toch weet Tan een heel verhaal uit de doeken te doen van een man die zijn gezin moet achterlaten om te emigreren naar een land waar hij een betere toekomst zoekt. Tan baseert zich duidelijk op de geschiedenis van de landverhuizers begin vorige eeuw. De kleuren die hij gebruikt – tinten grijs en bruin – vergroten die historische sfeer. Maar hij voegt er ook surrealistische elementen aan toe, want om weer te geven dat de personages in een nieuwe wereld terechtkomen, verzint hij onbekende gebruiken, onbestaande dieren, vreemde voorwerpen, een eigen taal…

Het verhaal is heel filmisch weergegeven, met afwisselend kleine prentjes van details waar enorm veel zeggingskracht in zit en dan weer een tekening van twee pagina’s groot. Dat doet Shaun Tan heel sterk. Ze gaan over het verdriet bij het afscheid, de heimwee, de onzekerheid en de angst in de nieuwe wereld, de hoop als iemand het toch goed meent… Je kan de emoties heel sterk voelen in de prenten, zelfs zonder dat daar tekst voor nodig is.
Minpuntje is misschien wel de sfeer dat uiteindelijk alles weer goed komt. Echte migranten hebben het waarschijnlijk zo gemakkelijk niet gehad.

Het is moeilijk om De aankomst te catalogeren. Is het een prentenboek of een strip? Bij welke leeftijdscategorie hoort het? Breek er je hoofd niet over. Het is zeker een knap verhaal waar zowel jongeren als volwassenen van kunnen genieten.

15+
mijn score: ====

Benny Lindelauf jarig

Vandaag wordt Benny Lindelauf 44, de auteur die me een paar jaar geleden verraste met zijn magnifieke Negen open armen (12+). Het is zo een boek waarvan je je jaren later nog haast elke letter herinnert die erin staat, en dat gebeurt niet dikwijls. Ik schreef er toen over: 'Een intrigerend verhaal, groot respect voor het historisch kader en een schitterende vertelstijl met heel veel liefde voor de taal zijn de wapens waarmee Benny Lindelauf elke boekenliefhebber klein krijgt.' Wie het nog niet gelezen heeft, moet dat zeker nog doen.

Ook aan te raden is Door en Door winter (7+), een vertederend verhaal over twee dametjes die in putje winter hopen op bezoek.

Benny Lindelauf zei ooit: "Schrijven is het voortdurend versjouwen van letters, woorden en zinnen. Net zolang tot alles op de goeie plek staat en jij je er thuis voelt. Pas daarna nodig je mensen uit om te komen kijken. Schrijven is eigenlijk steeds opnieuw verhuizen."

mijn score:

Negen open armen =====

Door en Door winter ====

l' eau vive

Miel heeft een kopvalling. Neusje verstopt, druk op zijn oortjes, oppassen dat het geen oorontsteking wordt. Dat betekent ook haast ontroostbaar wenen. Wat wel eens wil helpen is het zingen van een walsje dat ik ken als l' eau vive en waarbij we samen een beetje dansen. Dan valt hij soms op mijn arm in slaap.

Enkele weken geleden kreeg dat walsje plots een hele nieuwe betekenis. In het nieuws kwam toen de extreem-rechtse FN-senator Delacroix, die op vakantie een anti-joods liedje inzette. In het liedje wordt vrolijk gedaan over een klein joods meisje dat naar een concentratiekamp moet en daar wordt vergast en verbrand. Toen ik het tijdens de nieuwsuitzending hoorde, herkende ik de melodie meteen: onze l' eau vive.

Ik had er moeite mee om dat walsje achteraf nog voor Miel te zingen. Ik geloof nooit dat de oorspronkelijke componist ook maar iets verkeerds in de zin had met deze melodie, maar in de handen van extreem-rechtse fanatici wordt alles gauw vies en wreed. Maar het ergste wat je kan doen is die mensen hun zin geven, bedacht ik. Door het weer voor Miel te zingen, krijgt het weer zijn mooie glans. Voor ons is dat het verhaal van een kleine jongen die al zijn kleine zorgen kan achterlaten als hij danst in de armen van zijn papa.

Wil je weten hoe het klinkt? Surf dan naar http://www.waaim.be/lerentrekken en klik op nummer zeven.

drempels en latten

Vandaag hoorde ik iemand vertellen over een leesbevorderingsproject voor anderstalige kinderen in de Brusselse rand. "De drempel laag, de lat hoog," zei ze. Dat is de nagel op de kop, dacht ik. Moet het niet altijd zo zijn als het over literatuur of cultuur voor kinderen gaat? Het is een enorme uitdaging om kinderen over de drempel tot bij de kunst te brengen. Maar daar is begeleiding bij nodig. Natuurlijk in de eerste plaats vanuit het onderwijs. Je kan niet zomaar pakweg Martha Heesen, Bart Moeyaert of zelfs Emily Gravett op kinderen loslaten zonder dat je hen begeleidt de taal (in de ruime zin van het woord) van de auteur te begrijpen. Maar omdat volwassenen - en helaas ook veel mensen uit het onderwijs - te weinig wetend, te weinig gevormd zijn op dat gebied, wordt er zo vaak gekozen voor iets met een lage lat. Waarom zouden anderstalige kinderen geen recht hebben op goede literatuur? En als dat kan, dan moet dat ook kunnen voor andere kinderen.

Het is al zo vaak gezegd. Helaas door veel te weinig mensen, maar zij die het al gezegd hebben kan je moeilijk verwijten dat ze het niet vaak genoeg hebben gedaan. En op deze manier vond ik het toch wel erg mooi: de drempel laag, de lat hoog...

grote dag

Vandaag was een grote dag. Miel ging voor het eerst naar de onthaalmoeder. Hij heeft er me 's avonds alles over verteld. Ik denk dat hij me wou zeggen dat het best wel plezant was.

wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe

Op dagen als vandaag denk ik natuurlijk terug aan de Sinterklaasspanning uit mijn kindertijd. Op Sinterklaasavond moesten we altijd vroeg naar bed, want de sint moest op één nacht natuurlijk bij heel veel kinderen langs, en dan kon hij maar beter op tijd beginnen. We lagen dan in bed te luisteren naar elk geluid, maar konden alleen onze ouders horen stommelen op de zolder. Dat leek ons nog veilig. De ochtend van zes december waren we veel te vroeg wakker. De biologische klok tikte op Sinterklaasdag toch altijd anders. Dan kwam natuurlijk het spannendste. Mijn zussen en ik slopen voorzichtig de trap af. Wie durfde de deur opendoen? Want het ergste dat er kon gebeuren was dat we te vroeg waren. Dat Sinterklaas nog niet klaar was! Dat hij nog volop bezig was in onze woonkamer! Daarom luisterden we lang genoeg aan de deur, maar nooit was er iets te horen. En wat zou er voor ons klaar liggen? Toch niet de roe? Want we waren natuurlijk nooit alleen maar braaf geweest het afgelopen jaar.

Ik moet zeggen dat Sinterklaas ons altijd goed gezind was die jaren. Wat ik me vooral herinner is dat we veel kregen. De tafel was veel te klein om alles uit te stallen. We wisten nooit waar we moesten beginnen met kijken, maar één ding dat ik toch altijd zo snel mogelijk controleerde, was of er toch niet ergens een roe lag.

In het Nederlandse Oosterhout is vandaag een man van 44 opgepakt. Hij is verantwoordelijk voor twee valse bommeldingen in een basisschool waar een Sinterklaasfeestje aan de gang was. Hij beweerde aan de politie dat hij geïrriteerd was door het lawaai.

Kijk, zo iemand zou eens terug die Sinterklaasspanning moeten kunnen voelen. Met onzekere pasjes naar beneden, heel voorzichtig de deur opendoen, en dan ligt er... (vul zelf maar in).

wisseldag

Vandaag hadden we een wisseldag. Dat betekent dat mijn vriendin Marleen en ik de rollen omkeerden. Zij ging een dag verbouwen aan ons toekomstig huis en ik bleef thuis om op Miel (bijna vijf maanden oud) te passen. We deden het eigenlijk voor Marleen, die er wel eens een dag tussenuit wou. Het is niet niks om dag in dag uit bijna voortdurend opgesloten te zitten in je eigen huis en alleen maar te kunnen moederen.

Maar ik moet toegeven dat ik niet zonder vrees uitkeek naar deze dag. Ik ververs bij momenten wel eens een pamper en geef regelmatig de fles sinds de borstvoeding is teruggeschroefd. Maar ik was nog nooit langer bij Miel alleen gebleven dan de tijd die Marleen nodig heeft om wat boodschappen te kunnen doen.

Het was een vreemd gevoel dat ZIJ MIJ vanmorgen een kus gaf en vervolgens de deur uit ging. En ik die achter bleef met een hoopje baby in mijn handen dat al onmiddellijk rook naar werk aan de winkel. Pamper ververst (grote boodschap). Bad gegeven (heel de kamer nat). Daarna de ene na de andere babyactiviteit voorzien. Als er iets is waar baby's vervelend van kunnen worden is het wel verveling.

Enfin, om een lange dag kort te maken, het was zo een dag waarvan je niet zelf het ritme kan bepalen maar waarop je volledig afhankelijk bent van dat mensje van een paar maanden oud (je dacht toch niet dat het omgekeerd was?) En ondertussen probeer je nog wat huishoudelijk af te wassen en te stofzuigen.

Mijn leuze voor vandaag: Leve de moeders! Wie hen nog ooit onderschat is niet van deze wereld.

Maar het was toch een toffe dag, zo mannen onder elkaar. En ik voel me precies net iets meer vader dan anders. Ik kan niet ontkennen dat ik daarvan geniet.

zeker lezen

Moeder nummer nul

(Marjolijn Hof)

Mijn schema kreeg twee moederhokjes. In het ene hokje schreef ik: moeder 1, dat was mijn eerste moeder. In het andere hokje schreef ik: moeder 2, dat was mijn moeder van nu. Ik kreeg meteen spijt. Mijn moeder van nu was plotseling nummer twee geworden. Snel, voordat de juf het kon lezen, gumde ik alles uit en vulde de hokjes opnieuw in. In het eerste hokje schreef ik: moeder 0. In het tweede hokje: moeder 1.

Een hoogst originele invalshoek vinden voor een verhaal lijkt stilaan het patent te worden van schrijfster Marjolijn Hof. Was dat in het bekroonde Een kleine kans (Gouden Uil 2007 en Gouden Griffel 2007) nog de kinderlijk logische kansberekening van hoofdpersonage Kiek, in Moeder nummer nul is dat de naam die hoofdpersoon Fé geeft aan zijn biologische moeder. Fé heet eigenlijk Fejzo en is geadopteerd. Fejzo is als baby afgestaan door zijn biologische moeder, die de oorlog in Bosnië heeft meegemaakt. Zijn vriendinnetje Maud wakkert zijn nieuwsgierigheid naar zijn biologische moeder aan. Niet alleen voor Fés ouders is dat even schrikken, vooral zijn pleegzus Bing, die als Chinese baby te vondeling is gelegd, heeft het er moeilijk mee dat er voor Fé wél kansen zijn om zijn biologische moeder te kunnen vinden.

Marjolijn Hof verplaatst zich opnieuw magistraal in de denkwereld van een 11-12-jarige. De psychologie waarmee ze haar personages weergeeft is enorm gevat en houdt tegelijk het verhaal ook erg luchtig. Ondertussen doorkruisen nog andere personages en thema’s het verhaal, zoals een eerste verliefdheid, Fés passie voor tekenen en zijn verzameling prentkaarten over dieren en de vooroordelen tegenover een dakloze broodjatter. Zij geven het verhaal nog meer body.
De verhaallijn blijft de hele tijd strak gespannen staan. En alhoewel Fé heel nieuwsgierig is naar moeder nummer nul, toch is hij nog niet echt rijp om hierin al ver te gaan. Marjolijn Hof heeft dan ook een einde bedacht waar zowel de lezer als Fé, maar ook Fés ouders en zus Bing vrede mee kunnen nemen.
Een heerlijk, origineel, inhoudelijk sterk maar tegelijk ook erg luchtig en vlot leesbaar verhaal. Een verhaal dat volledig in de lijn ligt van Een kleine kans en verraadt dat er wel degelijk zoiets als een Marjolijn Hoflabel bestaat.

Voor 10+

mijn score: ====

bloggen is gevaarlijk

Belgisch minister van defensie Pieter De Crem heeft in de Kamer gezegd dat bloggen 'een steeds gevaarlijker fenomeen' is. De reden is dat hijzelf in een blog van een zekere Nathalie Lubbe Bakker werd genoemd. Deze Vlaamse barvrouw werkt in een New Yorkse bar en beweerde dat ze de minister in een zwaar benevelde toestand had zien binnenkomen, waarna hij ladderzat liedjes van De Strangers en Adamo begon te zingen.

'Iedereen kan naar goeddunken en zonder verantwoordelijkheid dingen schrijven en het is bijna onmogelijk om zich daar tegen te verdedigen,' reageerde De Crem.

Hoe dan ook, beschonken ministers blijken toch gevaarlijker dan Bloggers. Want nadat een medewerker van De Crem getelefoneerd had met de werkgever van de vrouw, werd de vrouw ontslagen.

Als ik dus ooit in een bar Pippi Langkous met een schuimend pintje zie zitten, dan zal je me dat in dit boekenblog zeker niet horen zeggen. Ik kijk wel uit!

zeker lezen

Voor jou, voor wie anders?

(Edward van de Vendel en Martijn van der Linden)

Midden in het bos,

op een onbekende plek,

vond Hert een zeldzaamheid.

Die moest hij aan Schitterhert laten zien!

Hert sprong vrolijk over lelietjes heen,

en over blauwe hyacinten.

'Schitter!' riep hij. 'Ik heb een zeldzaamheid voor jou!

Er was er maar één en ik dacht: die is voor Schitterhert. Voor wie anders?'

In dit prentenboek over onvoorwaardelijke vriendschap vindt Hert een klavertje-zeven. Een absolute zeldzaamheid, volgens hem. En wie verdient zo een zeldzaamheid nu meer dan Schitter? Maar als Schitter een heel veld met klavertjes-zeven vindt, is Hert teleurgesteld. Schitter niet. Die ziet hier direct een kans om bij de hindes in de gunst te komen. Een voor een gaat hij hen af om hen met zo'n zogenaamde zeldzaamheid te verleiden. Hert ziet het allemaal gebeuren en voelt dat er iets niet goed zit. Maar als Hert even later een zeldzaam klavertje-twaalf vindt, weet hij toch al aan wie hij die gaat geven. Aan wie anders?

Een fantastisch prentenboek, met de schitterende taal van Edward van de Vendel. Edward laat vooral op een magnifieke manier het moreel oordeel over Schitterherts acties tussen de regels zweven. Geen zoete, voorgekauwde moraal, maar heerlijk opgebouwde gelaagdheid.

De prenten van Martijn van der Linden passen prachtig bij de onbevangen sfeer van dit verhaal.

Voor 5+

mijn score: ====

vroeg op

Het was kwart voor zeven vanmorgen. Voor iemand die normaal nooit voor negen uur opstaat is dat ontzettend vroeg.

Ik verbouw een huis. Vandaag kwamen er twee metsers voor een nieuwe gevelsteen. Rupelse Rijnvorm. De naam klinkt als muziek. Het is niet te geloven in hoeveel verschillende sferen je je muur kan opbouwen. De Rupelse Rijnvorm benadert bijna de originele steen van ons huis uit de jaren dertig.
Heel geestig zijn de bakstenen met een schijnvoeg, een klein gleufje in het midden van de steen. Als ze opnieuw zijn opgevoegd, is het net alsof die stenen kops zijn gemetst. Precies zoals ze dat 70 jaar geleden deden. Zo fake als wat, maar je moet er maar op komen.

De wekker om kwart voor zeven was niet fake. Die was pijnlijk echt. Maar het cadeau voor het vroege opstaan was dat ik er een prachtige zonsopgang bij cadeau kreeg.

Zouden er mooiere zonsopgangen zijn dan die in Vlaams-Brabant?